明法
所谓治国者,主道明也;所谓乱国者,臣术胜也。夫尊君卑臣,非计亲也,以势胜也;百官识,非惠也,刑罚必也。故君臣共道则乱,专授则失。夫国有四亡:令求不出谓之灭,出而道留谓之拥,下情求不上通谓之塞,下情上而道止谓之侵。故夫灭、侵、塞、拥之所生,从法之不立也。是故先王之治国也,不淫意于法之外,不为惠于法之内也。动无非法者,所以禁过而外私也。威不两错,政不二门。以法治国则举错而已。是故有法度之制者,不可巧以诈伪;有权衡之称者,不可欺以轻重;有寻丈之数者,不可差以长短。今主释法以誉进能,则臣离上而下比周矣;以党举官,则民务交而不求用矣。是故官之失其治也,是主以誉为赏,以毁为罚也。然则喜赏恶罚之人,离公道而行私木矣。比周以相为慝,是忘主私佼,以进其誉。故交众者誉多,外内朋党,虽有大奸,其蔽主多矣。是以忠臣死于非罪,而邪臣起于非功。所死者非罪,所起者非功也,然则为人臣者重私而轻公矣。十至私人之门,不一至于庭;百虑其家,不一图国。属数虽众,非以尊君也;百官虽具,非以任国也;此之谓国无人。国无人者,非朝臣之衰也,家与家务于相益,不务尊君也;大臣务相贵,而不任国;小臣持禄养交,不以官为事,故官失其能。是故先王之治国也,使法择人,不自举也;使法量功,不自度也。故能匿而不可蔽,败而不可饰也;誉者不能进,而诽者不能退也。然则君臣之间明别,明别则易治也,主虽不身下为,而守法为之可也。
suo wei zhi guo zhe, zhu dao ming ye; suo wei luan guo zhe, chen shu sheng ye。 fu zun jun bei chen, fei ji qin ye, yi shi sheng ye; bai guan shi, fei hui ye, xing fa bi ye。 gu jun chen gong dao ze luan, zhuan shou ze shi。 fu guo you si wang: ling qiu bu chu wei zhi mie, chu er dao liu wei zhi yong, xia qing qiu bu shang tong wei zhi sai, xia qing shang er dao zhi wei zhi qin。 gu fu mie、 qin、 sai、 yong zhi suo sheng, cong fa zhi bu li ye。 shi gu xian wang zhi zhi guo ye, bu yin yi yu fa zhi wai, bu wei hui yu fa zhi nei ye。 dong wu fei fa zhe, suo yi jin guo er wai si ye。 wei bu liang cuo, zheng bu er men。 yi fa zhi guo ze ju cuo er yi。 shi gu you fa du zhi zhi zhe, bu ke qiao yi zha wei; you quan heng zhi cheng zhe, bu ke qi yi qing zhong; you xun zhang zhi shu zhe, bu ke cha yi chang duan。 jin zhu shi fa yi yu jin neng, ze chen li shang er xia bi zhou yi; yi dang ju guan, ze min wu jiao er bu qiu yong yi。 shi gu guan zhi shi qi zhi ye, shi zhu yi yu wei shang, yi hui wei fa ye。 ran ze xi shang e fa zhi ren, li gong dao er xing si mu yi。 bi zhou yi xiang wei te, shi wang zhu si jiao, yi jin qi yu。 gu jiao zhong zhe yu duo, wai nei peng dang, sui you da jian, qi bi zhu duo yi。 shi yi zhong chen si yu fei zui, er xie chen qi yu fei gong。 suo si zhe fei zui, suo qi zhe fei gong ye, ran ze wei ren chen zhe zhong si er qing gong yi。 shi zhi si ren zhi men, bu yi zhi yu ting; bai lv qi jia, bu yi tu guo。 shu shu sui zhong, fei yi zun jun ye; bai guan sui ju, fei yi ren guo ye; ci zhi wei guo wu ren。 guo wu ren zhe, fei chao chen zhi shuai ye, jia yu jia wu yu xiang yi, bu wu zun jun ye; da chen wu xiang gui, er bu ren guo; xiao chen chi lu yang jiao, bu yi guan wei shi, gu guan shi qi neng。 shi gu xian wang zhi zhi guo ye, shi fa ze ren, bu zi ju ye; shi fa liang gong, bu zi du ye。 gu neng ni er bu ke bi, bai er bu ke shi ye; yu zhe bu neng jin, er fei zhe bu neng tui ye。 ran ze jun chen zhi jian ming bie, ming bie ze yi zhi ye, zhu sui bu shen xia wei, er shou fa wei zhi ke ye。
免责声明:「明法」本章内容出自「管子」,文笔优美俱佳,章节内容(即本文)收集于网络,版权归原作者,只代表作者观点和本站无关,如果您认为本站转载侵犯了您的权益,请联系我们删除。